İngiliz sinema yönetmeni, oyuncusu ve yazarDoğum tarihi6 Nisan 1889(1889-04-06)
Doğum yeriLondra, İngiltere
Ölüm tarihi25 Aralık 1977 (88 yaşında)
Ölüm yeriVevey, İsviçre
MesleğiYönetmen, oyuncu ve yazar
Charlie Chaplin (d. 6 Nisan 1889 - 25 Aralık 1977), İngiliz sinema yönetmeni, oyuncu ve yazar. Asıl adı Charles Spencer Chaplin olmakla beraber, yarattığı ünlü "Şarlo" (Charlot) karakteri ile özdeşleşti ve öyle anıldı.
Londra'nın fakir bölgelerinden birinde doğup büyüyen Chaplin, 1913' te gittiği ABD'de sinemaya başlamıştı.
Takip eden yıllar içinde aralarında The Immigrant (1917), The Adventurer (1917) gibi ünlü filmlerinin de bulunduğu altmıştan fazla kısa filmde oynayarak yeni gelişmekte olan sinemanın da etkisiyle dünya çapında görülmemiş bir üne kavuştu.
1918 yılında çektiği A Dog's Life filmi ile uzun metrajlı filmlere de başlayan Chaplin, Mary Pickford, Douglas Fairbanks ve D. W. Griffith ile birlikte kurdukları United Artists film şirketinin ortağı olduktan sonra Altına Hücum, Şehir Işıkları, Büyük Diktatör, Asri Zamanlar, Sirk ve Sahne Işıkları gibi başyapıtlara imza attı.
Filmlerinde dönem koşulları için imkânsız görülebilen mizansenlere, koreografilere ve akrobatik hareketlere yer veren Chaplin, komedi sinemasının bütün örneklerini sonuna kadar korumakla birlikte, heyecanın ve hareketin asgari düzeye çekildiği sahnelerinde ise dramatik yapısını sergileyebilmiştir. Popülist yaklaşımlara, hiçbir zaman benimsemediği bazı yönetim biçimlerine ve teknolojiye yönelik ağır eleştirilerini ise yine bu komedi tarzının içinde eritmiş ve sessizce seyirciye ulaştırmayı bilmiştir.
Yarattığı 'modern palyaço' Şarlo ile dünya üzerinde filmlerinin gösterildiği her ülkede insanların hayranlığını toplamasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığını reddetmesi sebebiyle bu ülkede kendisine yönelik olarak başlatılan karalama kampanyası; kendisinden bir hayli genç olan kadınlarla yaptığı dört ayrı evlilik, bir dönem kendisine açılan babalık davası, The Immigrant filminde bir ABD memurunu tekmelediği sahne ve son olarak Altına Hücum filmindeki bazı sahnelerin komünizm propagandası olarak yorumlanması gibi olayların etkisiyle sözde bir başarıya ulaştı ve Chaplin'in ABD'ye girmesi yasaklandı. Bunun üzerine karısı ve çocuklarıyla birlikte hayatının sonuna kadar yaşayacağı İsviçre'ye yerleşen Chaplin, ancak 1972 yılında Oskar Özel Ödülü'nü almak için yıllar sonra ABD'ye geri döndü. Takip eden yılda City Lights adlı filme bir kez daha Oscar ödülünü kazanmıştır. 1975 yılında 86 yaşında iken İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından şövalye unvanına layık görülmüştür.
Charles Chaplin, 1920 civarı
Charles Chaplin(Şarlo), 16 Nisan 1889'da Londra'nın fakir semtlerinden biri olan East Lane, Walworth' ta doğdu.[1] Charlie'nin henüz o üç yaşına bile gelmeden ayrılan annesi ve babası müzikhollerde ve çeşitli tiyatrolarda çalışan profesyonel sanatçılardı.[2] Sahne adı Lily Harley olan annesi Hannah Harriet Pedlingham Hill (1865-1928) profesyonel olarak ilk sahneye çıkışını 19 yaşında yapmıştı. Annesi ve -başka babadan doğma- kardeşi Sydney Chaplin ile birlikte Londra'nın fakir semtlerinde çeşitli evlerde büyüyen Chaplin' in yaşamı, ruhsal dengesizlikler yaşayan annesinin durumunun kötüye gitmesi ile zorlaştı. Anne Hannah, 1894'teki bir sahne performansı sırasında sesini kaybetmiş ve hemen ardından yaşadığı ekonomik zorlukların da etkisiyle psikolojik sorunları hız kazanmıştı. Onun bir rehabilitasyon merkezine yatırılmasının ardından çocukları Charlie ve Sydney, metresiyle birlikte yaşayan babaları Charles Chaplin Sr. 'nin yanına yollandı. Charlie ve Sydney bu dönemde dönemde Kennington Road School' a gönderildiler. Charles Chaplin Sr, henüz 37 yaşındayken üstesinden gelemediği alkolizm nedeniyle, oğlu Charlie on iki yaşındayken, hayatını kaybedecekti.[2]
Making a Living (1914), Chaplin'in ilk filminden bir sahne
Sydney Chaplin'in 1906'da dönemin ünlü Fred Karno kumpanyasına katılmasının ardından Chaplin de, 1908'de onu izleyerek bu topluluğa katılmayı başardı.[5] Chaplin gezici Karno kumpanyası ile 1910 - 1912 arasında ABD'ye turneye çıktı. İngiltere'ye dönüşünden sadece beş ay sonra yine Karno ile birlikte 2 Ekim 1912'de yeniden ABD'ye gitti. Bu seferki turda, daha sonra Laurel ve Hardy ikilisinden Stan Laurel'i canlandıracak olan Arthur Stanley Jefferson ile birlikte çalıştı ve aynı odayı paylaştı. Bir süre sonra Stan Laurel İngiltere'ye dönerken, Chaplin ABD'de kaldı ve Karno ile turneye devam etti. 1913'teki bir gösteri sırasında Mack Sennett' ın dikkatini çekince onun sahibi olduğu Keystone Stüdyoları ile bir anlaşma yaparak onun ekibine katıldı. Böylece 2 Şubat 1914' te Henry Lehrman yönetmenliğinde sessiz bir film olan Making a Living adlı tek makaralık filmde rol alarak yeteneğini tam anlamıyla gösterebileceği sinemaya adım atmış oluyordu. Chaplin; iddalı tavırları ve bir İngiliz olmasından kaynaklanan yabancılığı ve bağımsız karakteri nedeniyle başta Mack Sennett tarafından şüpheyle karşılansa da [6] kısa süre içinde yeteneğini kanıtlayıp yerini sağlamlaştırdı. Keystone ile birlikte çalıştığı bir yıl boyunca 35 filmde rol alan Chaplin hızla ünlü oldu.
Öncülüğü
Chaplin 1916'da Mutual film şirketiyle (Mutual Film Corporation) bir seri komedi yapımı için anlaştı. On sekiz aylık süreçte on iki film ürettiği bu dönemde yaptığı filmler, sinemanın en etkili komedi filmleri arasında yerini almıştır. Chaplin daha sonra Mutual ile geçirdiği dönemin kariyerindeki en mutlu dönem olduğunu söylemiştir.
1918'de Mutual ile anlaşmalarının sona ermesi üzerine Chaplin kendi film şirketini kurdu. Kendi şirketiyle çektiği filmlerden bazıları şunlardır: A Dog's Life (1918), Pay Day (1922), Shoulder Arms (1918), The Pilgrim (1923), The Kid (1921), A Woman of Paris (1923), The Gold Rush (1925), ve The Circus (1928).
Sesli film döneminden sonra kendisinin en büyük filmi kabul edilen City Lights (Şehir Işıkları) (1931) filmini yaptı.
The Kid filminde
Keystone Studios (1914)
Kid Auto Races in Venice, 7 Şubat
Mabel's Strange Predicament, 9 Şubat
Between Showers, 28 Şubat
A Film Johnnie, 2 Mart
Tango Tangles, 9 Mart
His Favourite Pastime, 16 Mart
Cruel, Cruel Love, 26 Mart
The Star Boarder, 4 Nisan
Mabel at the Wheel, 18 Nisan
Twenty Minutes of Love, 20 Nisan
Caught in a Cabaret, 27 Nisan
Caught in the Rain, 4 Mayıs
A Busy Day, 7 Mayıs
The Fatal Mallet, 1 Haziran
Her Friend The Bandit, 4 Haziran
The Knockout, 11 Haziran
Mabel's Busy Day, 13 Haziran
Mabel's Married Life, 20 Haziran
Laughing Gas, 9 Temmuz
The Property Man, 1 Ağustos
Face on the Bar Room Floor, 10 Ağustos
Recreation, 13 Ağustos
The Masquerader, 27 Ağustos
His New Profession, 31 Ağustos
The Rounders, 7 Eylül
The New Janitor, 14 Eylül
Those Love Pangs, 10 Ekim
Dough and Dynamite, 26 Ekim
Gentlemen of Nerve, 29 Ekim
His Musical Career, 7 Kasım
His Trysting Place, 9 Kasım
Tillie's Punctured Romance, 14 Kasım
Getting Acquainted, 5 Aralık
His Prehistoric Past, 7 Aralık
Paulette Goddard ve Charlie Chaplin, Great Dictatorde
Essanay Studios (1915)
His New Job, 1 Şubat
A Night Out, 15 Şubat
The Champion, 11 Mart
In the Park, 18 Mart
A Jitney Elopement, 1 Nisan
The Tramp, 11 Nisan
By the Sea, 29 Nisan
His Regeneration, 7 Mayıs (Bu filmde Chaplin'in sadece küçük bir rolü vardır.)
Work, 21 Haziran
A Woman, 12 Temmuz
The Bank, 9 Ağustos
Shanghaied, 4 Ekim
A Night in the Show, 20 Kasım
Burlesque on Carmen, 18 Aralık
Police, 27 Mayıs
Chase Me Charlie, 8 Nisan (Chaplin'in Essenay'deki filmlerinden seçme sahneler)
Triple Trouble, 11 Ağustos
The Fireman, 12 Haziran
The Vagabond, 10 Temmuz
One A.M., 7 Ağustos
The Count, 4 Eylül
The Pawnshop, 2 Ekim
Behind the Screen, 13 Kasım
The Rink, 4 Aralık
First National(1918-1923)
The Circus (Sirk), 6 Ocak 1928
City Lights (Şehir Işıkları), 6 Şubat 1931
Modern Times (Modern Zamanlar), 5 Şubat 1936
The Great Dictator (Büyük Diktatör), 15 Ekim 1940
The Gold Rush (Altına Hücum), 19 Mayıs 1942 (Filmin sesli versiyonudur. Müzikler düzenlenmiş ve Chaplin hikâye anlatıcısı olarak sesini eklemiştir.)
Monsieur Verdoux, 11 Nisan 1947
Sahne Işıkları (Limelight), 16 Ekim 1952
ayrıca
Charlie Chaplin Carnival (1938)
Charlie Chaplin Cavalcade (1938)
Charlie Chaplin Festival (1938)
British Productions (1957-1967)
A King in New York, 12 Eylül 1957
The Chaplin Revue, 1959 (First Nationaldayken çekilen A Dog's Life, Shoulder Arms ve The Pilgrim filmleri Chaplin tarafından elden geçirilip bir araya getirildi. Chaplin bunda filmlerle ilgili kısa bilgiler verir. )
A Countess from Hong Kong, 5 Ocak 1967 (cameo)
Charlie Chaplin 'in yönettiği filmler
Keystone Studios(1914)
Twenty Minutes of Love • Caught in the Rain • A Busy Day • Her Friend The Bandit • Mabel's Married Life • Laughing Gas • The Face On The Bar Room Floor • Recreation • The Masquerader • His New Profession • The Rounders • The Property Man • The New Janitor • Those Love Pangs • Dough and Dynamite • Gentlemen of Nerve • His Musical Career • His Trysting Place • Getting Acquainted • His Prehistoric Past
Essanay Studios(1915-1918)
His New Job • A Night Out • The Champion • In the Park • A Jitney Elopement • The Tramp • By the Sea • His Regeneration • Work • A Woman • The Bank • Shanghaied • A Night in the Show • Burlesque on Carmen • Police • Triple Trouble
Mutual Film Corporation(1916-1917)
The Floorwalker • The Fireman • The Vagabond • One A.M. • The Count • The Pawnshop • Behind the Screen • The Rink • Easy Street • The Cure • The Immigrant • The Adventurer
First National(1918-1923)
A Dog's Life • The Bond • Shoulder Arms • Sunnyside • A Day's Pleasure • The Professor • The Kid • The Idle Class • Pay Day • The Pilgrim
United Artists(1923-1952)
A Woman of Paris • The Gold Rush • The Circus • City Lights • Modern Times • The Great Dictator • Monsieur Verdoux • Limelight
The British Productions(1957-1967)
A King in New York • The Chaplin Revue • A Countess from Hong Kong
Diğer Filmler
How to Make Movies • Nice and Friendly • The Freak• Souls For Sale • A Woman of the Sea • Show People
(wikipedi.özgür ansiklopedi)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder